در حال حاضر دلار به متغیر محرک همه بازارهای دارایی در ایران تبدیل شده است، به این معنی که هرگونه تغییر در قیمت دلار انتظارات را در کل اقتصاد و از نظر پولی شکل می دهد. لنگر اسمی دلار در اقتصاد ایران تغییر کرده است. بنابراین، درک رفتار دلار بسیار مهم است.
ارزش دلار اساساً به چه معناست؟
دلار و ارز به طور کلی نشان دهنده قیمت های نسبی در کشورهای مختلف است. به عنوان مثال، اگر سطح عمومی قیمت ها در ایران به میزان بیشتری افزایش یابد و در نتیجه با تورم غیرقابل کنترل و بالا مواجه شویم، در واقع قدرت خرید ما به سرعت در حال کاهش است، در حالی که در آمریکا تورم به خوبی کنترل و توجیه شده است. برای ثبات اقتصاد کلان، قدرت خرید آنها کندتر کاهش می یابد. در نتیجه تورم مذکور در نهایت در نرخ ارز به ویژه دلار منعکس خواهد شد.
به طور دقیق تر در مجله پارت نیوز، زمانی که ایران با تورم بالاتری روبرو می شود، قیمت همه کالاها و کالاها از جمله دلار افزایش می یابد. و به عبارتی ارزش ریال در برابر دلار کاهش می یابد.
مهمترین عامل در تعیین قیمت دلار چیست؟
از آنجایی که تورم ایران در یک دهه گذشته بیشتر از آمریکا بوده است، قدرت خرید ایرانی ها در مقایسه با آمریکایی ها کاهش چشمگیری داشته است و این بدان معناست که دلار در برابر ریال به همان میزان تقویت شده است. جدول 1 روند تورم دو کشور را نشان می دهد.
طبق نمودار بالا، تورم (بخوانید کاهش قدرت خرید) در ایران بسیار بالاتر است و این دلیل محکمی برای کاهش ارزش ریال در برابر دلار است. در واقع این تفاوت قدرت خرید به مرور زمان در قیمت دلار منعکس شده و باعث افزایش قیمت دلار به مرور زمان شده است. شکل 2 این را به خوبی نشان می دهد.
شاید این سوال پیش بیاید که چرا در سه سال اخیر قیمت دلار تا این حد لمس شده است؟ یکی از دلایل این امر سرکوب ارز در دهه هشتاد بود. ارزش دلار تا حد زیادی توسط جریان های ارزی بزرگ در آن دهه تثبیت و سرکوب شده است و در سال های اخیر در نتیجه تورم انباشته در ارزش دلار، جهش های بیشتری را تجربه کرده است.
مسئله مهم این است که قدرت خرید کشورها نباید محدود به ارزش پول ملی آنها باشد. زیرا گاهی برخی کشورها عمداً ارزش پول کشور را برای حمایت از صادرات به کشورهای خارجی و تامین کنندگان داخلی کاهش می دهند (چین یکی از این کشورهاست). همچنین برای اندازه گیری دقیق قدرت خرید کشورها باید روند تورم را با تغییرات توسعه اقتصادی مورد بحث قرار داد.
یا افزایش تورم پایین دلیل ضعف ریال است؟
در ایران رشد تولید همگام با تورم نبوده و تورم همیشه به طور قابل توجهی بالاتر از رشد تولید بوده است، بنابراین ارزش پول ملی در برابر دلار باید کاهش یابد و این در طول زمان اتفاق افتاده است. بنابراین تا کنون مشخص شده است که رفتار دلار به شدت متاثر از متغیر رشد اقتصادی و همچنین تورم داخلی و خارجی بوده است. بنابراین رشد بهره وری پایین و تورم بالا دو روی یک سکه هستند.
سؤالات اساسی دیگری نیز ممکن است به ذهن خطور کند:
ارزش منصفانه دلار را چگونه برآورد می کنید؟
آیا دلار در حال حاضر در تعادل است؟
سیاست دولت در قبال نرخ ارز چیست؟
نظام ارزی ایران چگونه است؟
رویکرد دولت جدید در قبال دلار چیست؟
:: بازدید از این مطلب : 3282
|
امتیاز مطلب : 17
|
تعداد امتیازدهندگان : 6
|
مجموع امتیاز : 6
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
